Choroba alkoholowa – objawy uzależnienia od alkoholu

Alkohol towarzyszy ludzkości od zawsze. Pomiędzy narodzinami a śmiercią człowieka istnieje niesłychanie wiele okazji do świętowania, poprawienia nastroju czy oddalenia od siebie trosk i zmartwień. Znacznie nasilające się w ostatnich kilkudziesięciu latach zjawisko alkoholizmu niesie ze sobą poważne zagrożenie w przyszłości. Dzieje się tak dlatego, że choroba alkoholowa nie dotyczy wyłącznie jednostki, ale staje się problemem ogólnospołecznym. Dowiedz się więcej na temat alkoholizmu, sprawdź, jakie są jego objawy, a także, przekonaj się, czy potrafisz rozpoznać uzależnienie.

Spis treści:

Jakie są przyczyny spożywania alkoholu?

Zastanawiając się nad przyczynami, dla których ludzie sięgają po napoje wysokoprocentowe i wpadają w alkoholizm, można stwierdzić, że w kieliszku wina czy wódki szukają przede wszystkim pocieszenia. Ma to szczególnie istotne znaczenie w sytuacjach przykrych doznań, a więc w momentach, kiedy jednostka czuje się skrzywdzona, bezbronna, niezdolna do działania. Trzeba jednak pamiętać, że nie mniej ważny wpływ na rozwój uzależnienia od alkoholu mają obyczaje. Zazwyczaj pijemy w obecności innych ludzi, aby zbliżyć się do nich, uzyskać przychylność z ich strony itp.

 

Zapisz się na detoks

Sygnały ostrzegawcze

Alkohol zapewnia człowiekowi przyjemne doznania i pozwala zapomnieć o trudach dnia codziennego, ale równocześnie jest ogromnym zagrożeniem. Regularne nadużywanie wina, wódki czy nawet piwa, powoduje liczne problemy, z uzależnieniem włącznie. Aby nie popaść w alkoholizm, warto mieć świadomość występowania tzw. sygnałów ostrzegawczych.

Zanim u osoby uzależnionej od alkoholu rozwiną się charakterystyczne objawy, wcześniej zazwyczaj pojawiają się symptomy ostrzegawcze. Niekiedy są one dość niespecyficzne i trudno je dostrzec na pierwszy rzut oka, ale powinny zwiększyć naszą czujność. Zalicza się do nich przede wszystkim:

  • systematyczne, codzienne spożywanie napojów z procentami – niekoniecznie musi to być wódka – może to być także piwo, wino itp.,
  • jednorazowe przyjmowanie płynów zawierających dawkę większą niż 100 gramów alkoholu etylowego,
  • picie w samotności, a także w sytuacjach odczuwania smutku, cierpienia, zmęczenia,
  • zaniedbywanie codziennych obowiązków i zadań z powodu alkoholu,
  • rozpoczynanie dnia od wypicia piwa,
  • szukanie okazji do sięgnięcia po trunek,
  • picie alkoholu po to, aby zniwelować objawy jego wcześniejszego nadużycia, potocznie określane mianem „klinowania”,
  • problemy z przypomnieniem sobie, co dokładnie działo się poprzedniego dnia po spożyciu alkoholu,
  • kierowanie samochodem, motocyklem w stanie upojenia alkoholowego.

objawy alkoholizmu

Fizyczne objawy alkoholizmu

Ponieważ uzależnienie od alkoholu jest uznawane za chorobę, wyróżnia się szereg objawów z nią związanych. Są to symptomy psychiczne i fizyczne, których natężenie zależy między innymi od zaawansowania nałogu oraz ogólnej kondycji pacjenta. Objawy alkoholizmu są związane głównie z występowaniem tzw. zespołu abstynencyjnego i pojawiają się po nagłym odstawieniu napojów wysokoprocentowych.

Długotrwałe nadużywanie alkoholu może prowadzić do pojawienia się wielu różnych kłopotów ze zdrowiem. Za fizyczne objawy uzależnienia od alkoholu uznaje się:

  • wymioty, biegunkę oraz nudności,
  • problemy ze snem,
  • wzmożoną potliwość ciała,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • drżenie mięśni,
  • apatię i utratę apetytu,
  • przyspieszone bicie serca,
  • wysuszenie śluzówek.

Przyglądając się objawom choroby alkoholowej, warto pamiętać, że najbardziej cierpiącym organem na skutek przyjmowania etanolu jest wątroba. Dlatego osoba uzależniona może zmagać się nie tylko z nadciśnieniem tętniczym czy drżeniem mięśni, ale także ze schorzeniami tego narządu. U alkoholików bardzo często diagnozowane jest zapalenie lub stłuszczenie wątroby. W zaawansowanej fazie uzależnienia może dojść do marskości tego organu, czyli nieodwracalnych uszkodzeń.

Dolegliwości ze strony wątroby nie są oczywiście jedynymi przypadłościami, jakie może wywołać choroba alkoholowa. Badania prowadzone nad alkoholizmem dowiodły, że uzależnienie znacznie zwiększa ryzyko występowania niektórych schorzeń, w szczególności takich jak:

  • udar mózgu,
  • zawał serca,
  • zaburzenia czucia,
  • zapalenie błony śluzowej żołądka i choroba wrzodowa,
  • ostre i przewlekłe zapalenie trzustki,
  • kamica nerkowa,
  • niedokrwistość,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • nowotwory (języka, krtani, przełyku, żołądka, wątroby itp.).

pomoc alkoholikowi

Psychiczne objawy alkoholizmu

Podstawową właściwością choroby alkoholowej jest silna chęć sięgania po etanol. Pragnienie to ujawnia się nie tylko na płaszczyźnie fizycznej, ale także psychicznej. Stąd bardzo często mówi się o psychicznych objawach uzależnienia od alkoholu. Chory wraz z biegiem czasu traci zdolność logicznego myślenia, nie jest w stanie przyznać się do tego, że ma problem, a także zaczyna tworzyć nierzeczywiste wizje i plany. Upośledzeniom i zniekształceniom ulega zwłaszcza sfera emocjonalna. Osoba uzależniona zauważa, że etanol staje się dla niej źródłem przyjemności i ucieczki od otaczającej rzeczywistości. W ten sposób zaczyna redukować wszelkie nieprzyjemne stany: napięcia, zmęczenia, zdenerwowania. Procesy emocjonalne osób uzależnionych od alkoholu są nastawione na nieustanne dążenie do zdobycia oraz spożycia trunku. Co więcej, chorym wydaje się, że nie tracą kontroli nad swoim życiem, dopóki są w stanie panować nad emocjami. W miarę zaawansowania nałogu nasila się egoizm oraz egocentryzm. Alkoholik traci kontakt ze światem, wzmaga się u niego rozdrażnienie oraz chwiejność emocjonalna.

Jeszcze jednym specyficznym aspektem, z jakim jest ściśle związana choroba alkoholowa, jest zmiana postrzegania własnej osoby. Wynika to przede wszystkim z faktu, że osobowość chorego ulega rozproszeniu oraz dezintegracji. Z jednej strony uzależniony postrzega siebie jako jednostkę pełną możliwości, kompetencji oraz wewnętrznej siły. Z drugiej, im częściej sięga po używkę, tym bardziej po ustąpieniu upojenia alkoholowego zaczyna zdawać sobie sprawę z popełnianych błędów, grzechów, złych czynów. Psychiczne objawy uzależnienia od alkoholu to także:

  • poczucie winy i wstydu,
  • narastająca złość, a niekiedy nawet agresja,
  • zaburzenia pamięci i świadomości,
  • stany depresyjne,
  • częste wahania nastroju,
  • pogarszająca się sprawność intelektualna, problemy z pamięcią i koncentracją,
  • coraz mocniej odczuwany lęk i niepokój,
  • gwałtowne reakcje emocjonalne.

Podsumowując, za najważniejsze objawy uzależnienia od alkoholu uznaje się:

  • spożywanie alkoholu mimo szkód wywołanych piciem,
  • leczenie alkoholem kaca,
  • picie w samotności,
  • jednorazowe spożywanie większych ilości alkoholu (powyżej 100 gramów alkoholu etylowego),
  • trudności z przypominaniem sobie wydarzeń z dnia poprzedniego,
  • siadanie za kierownicę pod wpływem alkoholu,
  • rozdrażnienie i nerwowość w sytuacji braku dostępu do alkoholu,
  • otrzymywanie od ludzi informacji wskazujących na ograniczenie spożywania alkoholu.

 

Zapisz się na detoks

Kim jest alkoholik?

Uzależniony od alkoholu cierpi na chorobę zwaną alkoholizmem lub chorobą alkoholową. Jest ono niebezpieczne zarówno dla samej jednostki, jak i dla jej otoczenia, która początkowo może nie dawać żadnych objawów. Polega na niekontrolowanym piciu, a nieleczone może prowadzić do śmierci. Wiele osób utożsamia alkoholików z bezdomnymi mieszkającymi na dworcach. Tymczasem z chorobą alkoholową może zmagać się praktycznie każdy z nas, początkowo nawet nie zdając sobie sprawy z objawów. Alkoholikiem może być radca prawny mieszkający w pięknym domu, doktor z licznymi tytułami naukowymi, po prosty każdy. W tym miejscu warto dodać, że wszyscy alkoholicy mają takie samy objawy psychiczne i fizyczne. Oznacza to, że przy samodzielnej próbie odstawienia alkoholu odczuwają poranne lęki, dreszcze, bóle mięśniowe, nadmierną potliwość czy bezsenność. Alkoholik musi się napić, aby mógł poczuć się lepiej.

Pod koniec lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku amerykański fizjolog Elvin Morton Jellinek wyróżnił kilka rodzajów choroby alkoholowej. Zaliczył do nich następujące typy:

  • alkoholizm typu alfa, którego objawy są wywołane głównie przez czynniki psychologiczne; ten rodzaj uzależnienia najczęściej jest rozpoznawany u osób o zaniżonej tolerancji na frustrację lub nieumiejących sobie skutecznie radzić z nadmiernym stresem,
  • alkoholizm typu beta, charakteryzujący się uzależnieniem od alkoholu opartym na czynnikach społecznych; przyczyny picia u takich osób najczęściej są związane z obyczajami i normami środowiskowymi,
  • alkoholizm typu gamma, który przez amerykańskiego badacza został uznany za chroniczny i progresywny rodzaj choroby alkoholowej; ten rodzaj nałogu na ogół rozpoczyna się od aspektów psychologicznych i stopniowo postępuje, aż dochodzi do uzależnienia fizycznego – w tej odmianie alkoholizmu pojawiają się widoczne objawy fizyczne wraz z utratą kontroli,
  • alkoholizm typu delta, który charakteryzuje się tym, że chory może jeszcze kontrolować ilość wypijanych trunków, ale nie jest już w stanie powstrzymać się od picia,
  • alkoholizm typu epsilon, który polega na okresowym upijaniu się osoby, która może wytrzymać bez alkoholu dłuższy czas; w pewnym momencie życia zaczyna jednak coraz częściej zaglądać do kieliszka, aż do osiągnięcia stanu całkowitego oszołomienia,
  • alkoholizm typu zeta, który został dodany przez innych badaczy; ten rodzaj choroby alkoholowej jest rozpoznawany u osób dokonujących aktów przemocy w stanie upojenia alkoholowego.

Jak rozpoznać chorobę alkoholową?

W celu łatwiejszego zdiagnozowania choroby alkoholowej naukowcy szczegółowo scharakteryzowali oraz nazwali jej objawy. Pojawienie się już pięciu poniżej wskazanych symptomów może oznaczać, że mamy do czynienia z alkoholizmem. Oto one:

  • subiektywne poczucie przymusu sięgania po alkohol,
  • koncentrowanie całego swojego życia wokół picia,
  • nawroty picia po próbach podejmowania abstynencji,
  • ograniczenie zachowań oraz reakcji związanych ze spożywaniem alkoholu,
  • zmiana tolerancji na napoje alkoholowe,
  • objawy abstynencyjne,
  • poczucie niemożności rozstania się z alkoholem na zawsze,
  • pragnienie picia kontrolowanego oraz nadzieja na zapanowanie nad alkoholizmem.

Choroba alkoholowa – kto jest najbardziej na nią narażony?

Jak już wyżej wspomniano, uzależnienie od alkoholu jest chorobą, która może dotknąć każdego, bez względu na wiek czy status społeczny. Oznacza to, że z nałogiem mogą zmagać się zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Zdaniem psychologów istnieją jednak pewne czynniki, które mogą spowodować, że dana osoba jest bardziej narażona na chorobę alkoholową. Należą do nich między innymi rodzice alkoholicy. Oczywiście nie zawsze to jest regułą i nie każda osoba, której opiekunowie wykazywali objawy alkoholizmu, wpadnie w nałóg.

picie alkoholu

Pozostałe czynniki ryzyka uzależnienia od alkoholu to:

  • wzorce kulturowe i przyzwolenie na picie – napoje wysokoprocentowe stanowią element codzienności wielu rodzin – pije się przy okazji imienin, urodzin, chrzcin, wesel itp.,
  • chęć zaimponowania rówieśnikom – spożywanie piwa czy wina przez młode osoby bardzo często jest związane z presją lub chęcią dorównania kolegom; nie wszyscy zdają sobie sprawę, że młody organizm bardzo szybko przyzwyczaja się do etanolu, a objawy uzależnienia od alkoholu mogą być widoczne już po kilku miesiącach,
  • długotrwały, silny stres i narastające wymagania ze strony otoczenia – osoby nieustannie odnoszące sukcesy i pnące się po szczeblach kariery zawodowej często mają problem z przyznaniem się do porażki czy błędu; ciągły pośpiech sprawia, że niekiedy człowiek może nawet nie zauważyć, iż zaczyna tracić kontrolę nad piciem i popada w destrukcyjny nałóg,
  • słabe ego – na powstawanie uzależnienia znacznie bardziej są narażone osoby z negatywnym obrazem własnej osoby, słabą identyfikacją z płcią i z niedojrzałością emocjonalną,
  • zaburzony rozwój układu oksytocyny w okresie wczesnego dzieciństwa – prawidłowo rozwinięty układ oksytocyny, który jest ściśle związany z systemem nerwowym człowieka, minimalizuje przyjemność podczas spożywania alkoholu i korzystania z innych substancji psychoaktywnych – na rozwój tego układu wpływ mają zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne (środowisko, płeć, uwarunkowania genetyczne),
  • dysfunkcje rozwojowe w obrębie mózgu – badania przeprowadzone przez naukowców dowodzą, że większą tendencję do choroby alkoholowej mogą mieć osoby z niższym poziomem receptorów dopaminowych,
  • wrodzone lub nabyte niedobory endorfin – brak tej grupy hormonów sprawia, że organizm jest bardziej podatny na uzależnienie od alkoholu.

Wpływ alkoholizmu na otoczenie społeczne osoby uzależnionej

Nadużywanie napojów wysokoprocentowych oddziałuje nie tylko na zdrowie psychiczne i fizyczne. Alkoholizm jest nałogiem niezwykle destrukcyjnym, a jego objawy bardzo często mają też wpływ na najbliższe otoczenie osoby uzależnionej. Dlatego poruszając problem choroby alkoholowej, nie można zapominać o sytuacji współmałżonka czy partnera, dzieci, znajomych, sąsiadów, współpracowników, a nawet członków użytkowników ruchu, jeśli alkoholikowi zdarzyło się prowadzić pojazd w stanie upojenia alkoholowego.

Jednym z poważniejszych problemów związanych z alkoholizmem jest współuzależnienie od alkoholu. Jest to zespół cech oraz zachowań stanowiących reakcję na nadużywanie trunków przez bliską osobę. Termin ten stosuje się głównie do tych zjawisk, które w rezultacie sprzyjają podtrzymywaniu picia, czyli nie prowadzą do trzeźwienia i trwania w abstynencji. Osoby współuzależnione mają zaburzoną zdolność prawidłowego rozpoznawania zdarzeń i sytuacji, charakteryzują się niskim poczuciem własnej wartości oraz nie posiadają jasno sprecyzowanych granic własnego „ja”.

Do pozostałych szkód wywołanych chorobą alkoholową w aspekcie społecznym zalicza się:

  • kłopoty z prawem (wypadki drogowe, akty przemocy i wandalizmu, napady, kradzieże),
  • uszkodzenia mienia w miejscu pracy (samochodu, budynku),
  • nadużycia wobec dzieci i pozostałych członków rodziny,
  • destrukcyjny wpływ na inne osoby, zwłaszcza kobiety w ciąży, u których spożywanie alkoholu może prowadzić do tzw. alkoholowego zespołu płodowego.

 

Zapisz się na detoks

 

Dlaczego alkoholicy nie podejmują leczenia?

Alkoholizm jest chorobą, której nie można wyleczyć, ale możną ją zatrzymać. Kłopot tkwi w tym, że zdecydowana większość alkoholików tak naprawdę nie chce podjąć leczenia, do samego końca zaprzeczając nałogowi i ukrywając jego objawy. Osoby uzależnione od alkoholu najczęściej obawiają się zmian, boją się, że nie będą umiały funkcjonować bez picia, a także, że przerwanie milczenia na temat choroby pogorszy kontakty z ich znajomymi, zrujnuje pozycję w pracy. Warto też dodać, że alkoholik bardzo często wątpi też w to, że ktokolwiek może mu pomóc. Sprzeciw w dużej mierze wynika więc głównie z istoty choroby, a nie z uporu, niechęci czy złej woli. W podjęciu decyzji o udaniu się na specjalistyczną terapię z całą pewnością może jednak mu być pomocna postawa życzliwych ludzi.

Ocena 5 / 5. Głosy: 64

Jeszcze nie oceniono

Scroll to Top